刑賞忠厚之至論拼音版、注音及讀音：

文學家：蘇軾

xíng shǎng zhōng hòu zhī zhì lùn

刑賞忠厚之至論

　　 yáoshùnyǔtāngwénwǔchéngkāng zhī jì，hé qí ài mín zhī shēn，yōu mín zhī qiè，ér dài tiān xià yǐ jūn zǐ zhǎng zhě zhī dào yě。yǒu yī shàn，cóng ér shǎng zhī，yòu cóng ér yǒng gē jiē tàn zhī，suǒ yǐ lè qí shǐ ér miǎn qí zhōng。yǒu yī bù shàn，cóng ér fá zhī，yòu cóng ér āi jīn chéng chuàng zhī，suǒ yǐ qì qí jiù ér kāi qí xīn。gù qí xū yú zhī shēng，huān xīn cǎn qī，jiàn yú yúxiàshāngzhōu zhī shū。chéngkāng jì méi，mù wáng lì，ér zhōu dào shǐ shuāi，rán yóu mìng qí chén lǚ hóu，ér gào zhī yǐ xiáng xíng。qí yán yōu ér bù shāng，wēi ér bù nù，cí ài ér néng duàn，cè rán yǒu āi lián wú gū zhī xīn，gù kǒng zǐ yóu yǒu qǔ yān。

　　堯、舜、禹、湯、文、武、成、康之際，何其愛民之深，憂民之切，而待天下以君子長者之道也。有一善，從而賞之，又從而詠歌嗟嘆之，所以樂其始而勉其終。有一不善，從而罰之，又從而哀矜懲創之，所以棄其舊而開其新。故其吁俞之聲，歡忻慘戚，見于虞、夏、商、周之書。成、康既沒，穆王立，而周道始衰，然猶命其臣呂侯，而告之以祥刑。其言憂而不傷，威而不怒，慈愛而能斷，惻然有哀憐無辜之心，故孔子猶有取焉。

　　 chuán yuē:" shǎng yí cóng yǔ，suǒ yǐ guǎng ēn yě fá yí cóng qù，suǒ yǐ shèn xíng yě。dāng yáo zhī shí，gāo yáo wèi shì。jiāng shā rén，gāo yáo yuē" shā zhī" sān，yáo yuē" yòu zhī" sān。gù tiān xià wèi gāo yáo zhí fǎ zhī jiān，ér lè yáo yòng xíng zhī kuān。sì yuè yuē" gǔn kě yòng"，yáo yuē" bù kě，gǔn fāng mìng pǐ zú"，jì ér yuē" shì zhī"。hé yáo zhī bù tīng gāo yáo zhī shā rén，ér cóng sì yuè zhī yòng gǔn yě?rán zé shèng rén zhī yì，gài yì kě jiàn yǐ。

　　《傳》曰：“賞疑從與，所以廣恩也；罰疑從去，所以慎刑也。當堯之時，皋陶為士。將殺人，皋陶曰“殺之”三，堯曰“宥之”三。故天下畏皋陶執法之堅，而樂堯用刑之寬。四岳曰“鯀可用”，堯曰“不可，鯀方命圮族”，既而曰“試之”。何堯之不聽皋陶之殺人，而從四岳之用鯀也？然則圣人之意，蓋亦可見矣。

　　 shū yuē:" zuì yí wéi qīng，gōng yí wéi zhòng。yǔ qí shā bù gū，níng shī bù jīng。" wū hū，jǐn zhī yǐ。kě yǐ shǎng，kě yǐ wú shǎng，shǎng zhī guò hū rén kě yǐ fá，kě yǐ wú fá，fá zhī guò hū yì。guò hū rén，bù shī wéi jūn zǐ guò hū yì，zé liú ér rù yú rěn rén。gù rén kě guò yě，yì bù kě guò yě。gǔ zhě shǎng bù yǐ jué lù，xíng bù yǐ dāo jù。shǎng zhī yǐ jué lù，shì shǎng zhī dào héng yú jué lù zhī suǒ jiā，ér bù xíng yú jué lù zhī suǒ bù jiā yě。xíng zhī yǐ dāo jù，shì xíng zhī wēi shī yú dāo jù zhī suǒ jí，ér bù shī yú dāo jù zhī suǒ bù jí yě。xiān wáng zhī tiān xià zhī shàn bù shèng shǎng，ér jué lù bù zú yǐ quàn yě zhī tiān xià zhī è bù shèng xíng，ér dāo jù bù zú yǐ cái yě。shì gù yí zé jǔ ér guī zhī yú rén，yǐ jūn zǐ zhǎng zhě zhī dào dài tiān xià，shǐ tiān xià xiāng shuài ér guī yú jūn zǐ zhǎng zhě zhī dào。gù yuē: zhōng hòu zhī zhì yě。

　　《書》曰：“罪疑惟輕，功疑惟重。與其殺不辜，寧失不經?！眴韬?，盡之矣?？梢再p，可以無賞，賞之過乎仁；可以罰，可以無罰，罰之過乎義。過乎仁，不失為君子；過乎義，則流而入于忍人。故仁可過也，義不可過也。古者賞不以爵祿，刑不以刀鋸。賞之以爵祿，是賞之道行于爵祿之所加，而不行于爵祿之所不加也。刑之以刀鋸，是刑之威施于刀鋸之所及，而不施于刀鋸之所不及也。先王知天下之善不勝賞，而爵祿不足以勸也；知天下之惡不勝刑，而刀鋸不足以裁也。是故疑則舉而歸之于仁，以君子長者之道待天下，使天下相率而歸于君子長者之道。故曰：忠厚之至也。

　　 shī yuē:" jūn zǐ rú zhǐ，luàn shù chuán yǐ。jūn zǐ rú nù，luàn shù chuán jǔ。" fū jūn zǐ zhī yǐ luàn，qǐ yǒu yì shù zāi?shí qí xǐ nù，ér wú shī hū rén ér yǐ yǐ。chūn qiū zhī yì，lì fǎ guì yán，ér zé rén guì kuān。yīn qí bāo biǎn zhī yì，yǐ zhì shǎng fá，yì zhōng hòu zhī zhì yě。

　　《詩》曰：“君子如祉，亂庶遄已。君子如怒，亂庶遄沮。”夫君子之已亂，豈有異術哉？時其喜怒，而無失乎仁而已矣。《春秋》之義，立法貴嚴，而責人貴寬。因其褒貶之義，以制賞罰，亦忠厚之至也。